Ons college draagt de naam van de jezuïet Jan Berchmans die in 1599 het levenslicht zag in Diest. Zijn korte leven verloopt in een voor Europa turbulente, maar ook creatieve en expansieve tijd. De kinderjaren spelen zich af tegen een achtergrond vol krijgslawaai. De oorlog woedt hevig in Noord-Brabant en de belegering van Oostende (1601-1604) kost aan meer dan honderdduizend mensen het leven. Van 1609 tot 1621 treden onder de vorsten Albrecht en Isabella twaalf jaren rust in. In die periode schildert Pieter Paul Rubens in Antwerpen het ene meesterwerk na het andere, ontdekt Galileo Galilei met zijn zelfgebouwde telescoop de manen van Jupiter, stichten Noord-Nederlandse kolonisten hun eerste nederzettingen in de staat New York en bouwen andere Hollanders in Zuidoost-Azië een immens handelsimperium uit.

Het korte leven van Jan Berchmans sluit aan bij de onstuimige dynamiek van zijn tijd. Hij droomt ervan als missionaris in het woelige Europa of aan de overzijde van de oceanen te getuigen van het Evangelie. Daarop bereidt hij zich vanaf 1619 in Rome voor. Een korte ziekte maakt evenwel in de zomer van 1621 onverwacht een einde aan zijn leven.

Door deze vroege dood is de levensdroom van Jan Berchmans niet in vervulling gegaan. Maar de medestudenten, professoren en kardinalen die hem in Rome gekend hadden, waren diep onder de indruk van zijn briljante intelligentie, zijn affectieve rijpheid, zijn geestelijk leven en mystieke eenheid met God. Al was hij nog maar 22 jaar, Jan had reeds alles wat hij had en was geïnvesteerd in zijn levensproject : diep in God leven, opdat God door hem vele mensen zou kunnen aanraken en voor Hem openen.

Vierhonderd jaar later blijft Jan Berchmans ook voor onze jongeren een boeiende figuur omdat hij een man van zijn tijd was, een man uit één stuk, met een edelmoedig levensdoel. Hij wilde niet voor zichzelf leven, maar voor de anderen. En al evenmin wilde hij uit zichzelf leven, maar vanuit die grote liefdestroom die God is.

In 1888 werd Jan Berchmans heilig verklaard.

Portret van Sint-Jan Berchmans (uitzending van Braambos)